Tiyatro nedir?

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncularýn temsil etmesi amacýyla yazýlmýþ edebi eserdir.rnrnBir sahne sanatýdýr. Tiyatro eseri, olaylarý oluþ halinde gösterir. Bu yönüyle konuþma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatý olarak da tanýmlanabilir.rnrnYunanca theatron'dan doðmuþtur. Temsil yeri ve eser, tiyatronun edebiyat öðesidir. Bu edebiyat öðesi yanýnda tiyatro kavramý içinde oyunculuk, sahne düzeni, ýþýklandýrma, dekor, kostüm, müzik, dans gibi unsurlarý da katmak gerekir.rnrnTiyatronun diðer edebi eserlerden en önemli farký; diðer edebi eserler okumak ve dinlemek için yazýlmýþken, tiyatro oyununun sahnede seyirci önünde oynanmasýdýr. Deðer ölçülerini, okuyanýn kanaat ve anlayýþlarýndan alýr. Göze görünür bir karaktere sahip olmasý, canlý olarak meydana geliþ niteliðiyle toplum psikolojisine hitap eder.rnrnBir tiyatro eserinde eseri yazan kiþi veya kiþilere müellif(yani oyun yazarý), yazýlý bir metin veya dile getirilmesi oyunculara býrakýlmýþ tasarýya eser (yani tiyatro oyunu) ve oyunu sahnede canlandýran kiþilere oyuncu denir. Bu üç öðe kesinlikle bulunur. Ayrýca eserin sahnelenmesinde görev alan sahne amiri, dekoratör, ýþýkçý, suflör gibi diðer yardýmcý elemanlar da vardýr.rnrnBir tiyatro eserinde; konu, kiþiler, çevre, zaman, üslup, amaç gibi altý unsur vardýr. Tiyatroda sosyal hayatýn ve insan karakterlerinin tahlil ve tenkitleri yapýlýr. Tiyatroda en önemli hususlardan biri dildir. Fazla aðýr olmamasý, konuþma diline benzemesi istenir. Böylece ince fikirlerin ve esprilerin seyirci tarafýndan kolayca kavranmasý saðlanmýþ olur. Fakat bunun yanýnda bazý oyun yazarlarý belli bir tarz ve mesaj gereði bu unsurlarý gözardý edebilir veya deðiþtirebilirler.rnrndetay için: http://tr.wikipedia.org/wiki/Tiyatro

Bir edebiyat türü olarak tiyatro, oyuncular tarafýndan, seyircilerin önünde temsil edilmek amacýyla yazýlmýþ, veya tasarlanmýþ eserlere verilen addýr.

Tiyatro. Yunanca, görülen veya bakýlan yer. sahne anlamýna gelen tea kelimesinden türemiþtir. Tiyatro yerine drama, dram veya dramatik tür kelimeleri de kullanýlmaktadýr. Yunanca drama kelimesi, hayattan alýnma tiyatro vak'asý demektir.

Edebiyatýmýzda. Tanzimat'tan sonra görülen bu türden eserler için temaþa eseri, tiyatro veya sahne eseri, oyun, piyes gibi isimler de kullanýlmýþtýr. Bugün tiyatro denilince, temsil verilen bina. temsili veren topluluk ve temsil edilen oyun ayný zamanda akla gelmektedir. Terimleri ayýrmak için temsil edilen oyuna tiyatro eseri, sahne eseri veya oyun denilmekledir.

Tahkiyeli eserler grubunda deðerlendirilebilecek tiyatronun tarihi çok eskidir. Tiyatro, insan yaþayýþýnýn sahnede canlandýrma sanatýdýr. Esasý taklide dayanýr. Ýnsanlarýn konuþmaya baþladýklarý zamandan beri, hikâyeleri hareketlerle, taklit ve mimiklerle temsil ettikleri bilinmektedir.

Tiyatro eserini (seyirlik oyun) diðer türlerden ayýran en önemli özelliði, bir kalabalýk önünde ve hareket hâlinde gösterilmesidir. Oyun (temsil), tiyatro eserinin temel þartýdýr. Bir eserin deðeri oynanmadan anlaþýlmaz. Tiyatro takýný hâlinde baþarýlan veya baþarýsýzlýða uðrayan bir sanattýr. Oyunun baþarýsýnda yazar kadar, oyuncularýn, dekorun ve yöneticinin de rolü vardýr. Oyun son biçimini seyirci önünde oynandýðý zaman alýr. Oyun yazarlarý, eserlerini yazarken, zamaný, mekâný, konuyu, konuþmalarý önceden tasarlamak zorundadýrlar.

Bir tiyatro eseri, yazar, eser ve oyun (temsil)dan meydana gelir. Yazar, çok defa imzasý belli bir kiþi, bazen bilinmeyen bir kimse veya bir topluluk olabilir. Eser ya yazýlý bir metindir veya gelenekli seyirlik oyunlarýmýzda görüldüðü gibi. ana hatlarý belirlenmiþ; fakat dile getirilmesi oyuncularýn ustalýðýna býrakýlmýþ sözlü bir metindir.

Tiyatro eserlerinde konu diyalog (karþýlýklý konuþma) þeklinde yazýlýr. Konular gerçek hayattan alýnabileceði gibi tarihten, efsaneden, hayal âleminden de alýnabilir. Olay veya olaylar sahnede gösterilmeye uygun olmalýdýr. Önemli olan harekettir (aksiyon). Olaylarýn hareket yaratacak þekilde birbirlerine baðlanmasý gerekmektedir.

En önemli tiyatro konularýný insan ve içinde yaþadýðý toplumla ilgili olanlar teþkil eder.
Tiyatro sanatý, insaný ve insanýn toplumla olan zýtlýk, çeliþki, çekiþme ve çatýþmalarýný ele alýr. Eðlendirme amacý ön plânda olan tiyatro, insanýn kendisini ve toplumla olan mücadelesini bir sahne aracýlýðýyla yansýtýrken, eðitmeyi de amaçlar. Tiyatronun eðiticiliði çeþitli dönemlerde farklý olmuþtur. Bazen kurulu düzeni pekiþtirme görevini üstlenmiþ, genellikle de mevcut durumu eleþtirerek doðru yolu göstermek, toplumu belli bir doðrultuda ileri götürmek gayesini gütmüþtür.

Tiyatro eseri gerçeðe uygun olmalýdýr. Tiyatroda her þey taklit yoluyla verilir. Benzerliklerle bu gerçeklik desteklenmelidir. Çevre (dekor) temsil edilen esere uygun olmalýdýr. Dekorun bir süs aracý, göstermelik bir þey olmadýðý, tiyatro gerçeðini yansýtmaya aracý olduðu unutulmamalýdýr. Zaman, oyun kiþisinin yaþadýðý yýllara veya çaðlara uygun dekor, kýyafet ve aksesuarla belirtilir.

Oyun kiþileri kimliklerine uygun konuþma tarzlarýyla verilmelidir. Tiyatro, ana dilin en doðru. en güzel konuþulduðu yerdir. Oyuncular söyleyiþ özelliklerine son derece dikkat etmelidir. Oyun kiþileri bilgi ve ahlâk seviyelerine, mevkî ve hareketlerine uygun konuþturulmalý, sahnede dilin de temsil edildiði unutulmamalýdýr.

Tiyatroda oyuncular ve bu oyuncular tarafýndan temsil edilen kiþiler vardýr. Tiyatro eserindeki kiþilerin isim ve unvanlarý, isleri, birbirleriyle olan iliþkileri, yaþlarý þahýslar listesi hâlinde eserin baþýnda verilir