Kafiye örgüsü nedir?

Dizelerin sonlarýndaki seslere bakýlarak yapýlan uyak düzenlemesidir. Örneklerle inceleyelim;

"Gökyüzünde tüten olsam
Yeryüzünde biten olsam
Al benekli keten olsam
Yar boynuna sarsa beni"
dörtlüðünde ilk üç dize kendi arasýnda uyaklýdýr. Bu þekildeki uyak düzenine veya ilk dizenin kendi arasýnda 3. ve 4. dizelerin kendi arasýnda uyaklý olmasý durumundaki düzene "Düz Uyak" denir.

"Hayran olarak bakarsýnýz da
Hûlyanýzý fetheder bu hâli
Beþ yüz sene sonra karþýnýzda
Ýstanbul Fethi’nin hayâli"
dörtlüðünde 1. ve 3. dize kendi arasýnda, 2. ve 4. dize kendi arasýnda uyaklýdýr. Bu þekildekilere "Çapraz Uyak" denir.

"Ýhtiyar elini baðrýna soktu,
Dedi ki, “Ýstanbul Muhasarasý
Baþlarken aldýðým gaza yarasý
Ýçinden çektiðim bu oktu!"
dörtlüðündeki gibi 1. ve 4. dizeler kendi arasýnda, 2. ve 3. dizeler de kendi arasýnda uyaklý olursa da "Sarmal Uyak" denir.