soru sorasın ki cevap bulasın

Kayıt Ol! Kayıt olduğunuzda sorduğunuz soruları takip edebilir
ve bilge üye olma şansını elde edebilirsiniz

Tüm Sorular (Alfanumerik Liste)

Soru:

Bir nötronun, protonun veya elektronun agirliklari nasil ölçülüyor?

Soruyu soran: MANOLYA | Tarih: 2007-03-03 | Okunma sayısı: 3597

Soruya verilen cevaplar:

Sponsor bağlantı: Dünyada kaç solak vardır?
user avatar

Proton ve elektronun kütlelerini ölçmek, elektrik yükü taşıdıklarından dolayı görece kolay. Eğer q yüklü bir parçacığı, B şiddetindeki bir manyetik alana v hızıyla, alan çizgilerine dik olacak şekilde gönderirseniz, parçacık üzerindeki manyetik kuvvet (F=qvxB/c) qvB/c olur. Burada c, ışık hızıdır. Kuvvet, parçacığın hareket (v) yönüne hep dik olduğundan, parçacık, merkezi bu kuvvet doğrultusunda bulunan dairesel bir harekete girer ve qvB/c=mv2/r olur. Parçacık bu sırada merkezi ivmeye tabidir ve ışır. Dolayısıyla hareket yörüngelerini belirleyip, daire yarıçapını ölçmek mümkündür. Manyetik alana girerkenki hızı v, yükü q ve manyetik alan şiddeti de B biliniyorsa eğer, m=qBr/vc olarak hesaplanabilir.rnrnNötronun kütlesi ise, yüksüz olduğundan, bu yöntemle ölçülemez. Ama, aynı yöntemle örneğin bir helyum iyonunun kütlesini ölçmüş iseniz ve elektronla protonun kütlesini de biliyorsanız; bu çekirdeğin içerdiği iki nötronun kütlesini bulabilir, buradan da tek bir nötronun kütlesini yaklaşık olarak hesaplayabilirsiniz. Nötronu keşfeden James Chadwick bunu, nötron ışıyan radyoaktif bir kaynağı protonlara, örneğin hidrojen atomlarına karşı tutarak ve kaynaktan ışınan nötronların protonlarla çarpışmalarını inceleyip, bu çarpışmalara momentum ve enerji korunumu denklemlerini uygulayarak hesaplamış. Daha hassas bir ölçüm yöntemi ise, bir protonla nötronun birleşerek döteryum çekirdeği oluşturmasına dayanıyor. Bu birleşme sonucunda açığa, dalgaboyu ve dolayısıyla enerjisi duyarlı bir şekilde ölçülebilen bir gama fotonu çıkıyor. Bu veriden ve protonla döteryumun kütlelerinden hareketle; enerjinin korunumu yasasını, kütle-enerji dönüşümlerini (ΔE=Δmc2) de hesaba katacak şekilde kullanarak nötronun kütlesini hesaplamak mümkün.

Bu soruyu cevaplayın

Yeni bir soru sorun