Didaktik, epik, pastoral, lirik, satirik, dramatik þiir nedir?

Dramatik Þiir ,acýklý ya da korkunç bir konuyu anlatan þiir; insanýn gözünün önünde tiyatro gibi konuyu canlandýrabilen þiir; opera için yazýlan manzum dramlardaki þiir. Batý edebiyatýnda Corneille, Racine, Shakespeare; bizim edebiyatta Namýk Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan, Faruk Nafiz Çamlýbel dramatik þiirin en güzel örneklerini verirler.

Lirik, duygularýn coþkun bir dille anlatýldýðý edebiyat eserlerinin genel adýdýr. Bireysel duygularýn içten geldiði gibi, coþkulu, etkili bir dille anlatýlmasýna da lirizm denir.Sýfat olarak esin dolu, coþkun, içli bir dili bulunan anlamlarýnda kullanýlan lirik sözü, bu niteliði taþýyan düzyazý ürünleri de niteler. Ayný genellik lirizm için de söz konusudur.

Didaktik (fr. didaktique, os. talimî), öðretici demektir. Amacý bilgi vermek olan edebiyat ürünleri bu sözcükle nitelenir. «Tâlimi Edebiyat», «Öðretici Edebiyat» da ayný anlamdadýr. Baþlangýçta bu bölümleme yalnýz þiir için söz konusuydu. Edebiyat türü olarak yalnýz þiir vardý. Dualar, dinsel amaçlý metinler kolay akýlda tutulabilmesi için þiir biçiminde yazýlýyordu. Türklerin geliþimi sonucu didaktik terimi tiyatro, öykü, roman için de kullanýlmýþtýr.

Pastoral (fr. Pastorale); kýr, çoban hayatýný, çýplak tabiat güzelliklerini tanýtýp sevdirmek gayesini taþýyan edebî eserlere denir. Þiir roman, hikâye, tiyatro, mektup, makale, seyahat; fýkra; hayrat; sohbet gibi edebî türlerin hepsi pastoral bir görüþle yazýlabilir. Batýda, pastoral þiirlerden doðrudan doðruya tabiat manzaralarýný canlandýran idil; karþýlýklý konuþma tarzýnda yazýlan pastoral manzumelere eglog denilir. Yunan edebiyatýndan Theokritos (M.Ö. III. yüzyýl), Lâtin edebiyatýndan Vergilius (MÖ. 70 - 19) en büyük pastoral þiir örneklerini veren þairlerdir.

Satirik þiir:Toplum hayatýndaki aksayan yönleri , düzensizliklerin insanlarýn çeþitli konulardaki zayýflýklarýnýn zekice , ince bir alay tarzý ile kiþileri ve olaylarý eleþtiren þiirlerdir. Bunlarda didaktik özelliklerde görüldüðünden , didaktik þiir için de incelenebilir. Ancak açýk bir eleþtiri olduðundan ayrý bir sýnýfa alýnmasý daha doðrudur. Bu tür þiirlere Divan edebiyatýnda hiciv , Halk edebiyatýnda taþlama , yeni edebiyatýmýzda yergi denir.

Epik Þiir Epik kelimesi Yunanca kelime, konuþma, hikâye, þarký, kahramanlýk þiiri mânasýna gelen epos kelimesinden türemiþtir. Batý edebiyatýnda baþlýca örnek olarak Ýlyada ve Odise kabul edilir. Vergilius'in Aeneid adlý eseri Homeros'in tam bir taklididir. Batý ortaçaðýnda Ver-gilius tesiri Homeros geleneðini canlý tutmuþtur.