Nene Hatun kimdýr?

Nene Hatun (d. 1857- ö. 22 Mayýs 1955) 93 Harbi olarak da anýlan 1877-1878 Osmanlý-Rus Savaþý sýrasýnda, Erzurum'daki Aziziye Tabyasý'nýn savunulmasýnda kahramanca çalýþarak adýný tarihe yazdýran Türk kadýnýdýr. Aziziye savunmasýna 20 yaþlarýnda genç bir gelinken, küçük yaþtaki oðlunu ve 3 aylýk kýzýný evde býrakarak katýlmýþtýr.

Nene Hatun 1857 yýlýnda Erzurum'da doðdu. 1877 yýlýnda 8 Kasým'ý 9 Kasým'a baðlayan gece, Osmanlý vatandaþý olan Ermeni çeteleri Erzurum'un Aziziye Tabyasý'na girmeyi baþarmýþlardý. Tabyayý koruyan Türk askerlerini uykuda yakalayýp kýlýçtan geçirdiler. Bu sýrada arkadan gelen Rus askerleri ise hiçbir zorlukla karþýlaþmadan tabyayý ele geçirdiler. Baskýndan yaralý olarak kurtulan bir er haberi Erzurumlulara ulaþtýrdý. Sabah ezanýndan hemen sonra "Moskof askeri Aziziye Tabyasý'ný ele geçirdi" þeklinde minârelerden Erzurum halkýna haber verildi. Bu haberin ardýndan Erzurum halkýndan silahý olan silahýný, olmayanlar ise balta, týrpan, kazma, kürek, sopa ve taþlarý ellerine alarak Tabya'ya doðru koþmaya baþladýlar. Koþanlar arasýnda, erkeði cephede çarpýþan Nene Hatun da vardý. Aðabeyi Hasan bir gün önce cepheden yaralý olarak gelmiþ ve kollarýnda can vermiþti . Nene Hatun üç aylýk bebeðini emzirdikten sonra, "Seni bana Allah verdi. Ben de O'na emânet ediyorum." diyerek vedâlaþtýktan sonra birkaç saat önce ölen aðabeyinin tüfeðini alarak sokaða fýrlamýþtý.

Erzurumlular, ölüme gittiklerini bildikleri halde, Aziziye Tabyasý'na doðru koþuyordu. Tabyaya yerleþmiþ olan Rus askerleri, gelenlere yaylým ateþi açtý. Ön sýradakiler o anda þehit oldular. Arkadakiler, geri çekilmek yerine daha bir kararlý ve hýzlý olarak ileri atýldýlar. Demir kapýlar kýrýlýp içeri girildi. Göðüs göðüse bir savaþ baþladý. Mükemmel silâhlarla donanmýþ Rus ordusu, baltalý-týrpanlý, taþlý-sopalý halk karþýsýnda yarým saat tutunabildi. 2300'e yakýn Rus askeri öldürülüp, Tabya geri alýnmýþtýr. Türk tarafýnda ise 1000 kadar þehit verilmiþtir.

Nene Hatun o günleri özetle þöyle anlatmýþtýr:

Aðabeyim Hasan cepheden aðýr yaralý olarak bir gece önce eve gelmiþti. Bir yandan ona bakarken, bir yandan da 3 aylýk çocuðumu emziriyordum. Kardeþim o gece kollarýmýn arasýnda öldü. Sabaha karþý minarelerden 'Moskof Aziziye'ye girdi' diye haykýrýþlar baþlayýnca, kardeþimin alnýný öpüp, 'Seni öldüreni öldüreceðim' diye and içtim. Yavrumu Allah'a emanet ettikten sonra, aðabeyimin tüfeðini ve satýrýmý alýp dýþarý fýrladým. Sel gibi Aziziye'ye akýyorduk. Tabyanýn mazgallarýndan düþman ölüm yaðdýrýyordu. Düþmanda iyi silah vardý, bizde de iman. Ýleri atýldým. Dadaþlar arasýna karýþtým. Satýrým durmadan kalkýp iniyordu.
Tabya'nýn geri alýnmasýnýn ardýndan, aralarýnda Nene Hâtun'un da bulunduðu yaralýlarýn tedâvisine baþlandý. Fakat bu sýrada Nene Hâtun yaralý olmasýna raðmen diðer yaralýlarýn tedavisini yapmak için çalýþmýþtýr. Nene Hâtun bu özverisiyle tanýnýp, saygý ile sevilmiþtir.

Nene Hatun'un vatan için gece baþlayan mücâdelesi, tüm düþman Erzurum'dan kovuluncaya kadar devam etti. Erzurum'un her karýþ topraðýnda cephâne taþýyarak, yaralýlara hemþirelik yaparak, yemek piþirerek, su daðýtarak, hizmetten hizmete koþarak destanlaþtý. Gazi Ahmed Muhtar Paþa'nýn zaferinde Nene Hâtun'un ve onun vatan aþkýný paylaþan bütün insanlarýn da payý vardý.

98 yýl yaþadýðý Erzurum'da 22 Mayýs 1955'da zatürre hastalýðýndan dolayý vefat etmiþtir. Nene Hatun, kurtuluþ mücadelesini verdiði Aziziye Tabyasý'na defnedilmiþtir. Türk Kadýnlar Birliði tarafýndan ölümünden 3 ay önce yýlýn annesi seçilmiþtir

http://tr.wikipedia.org/wiki/Nene_Hatun

Baþka bir kaynaktan:

Erzurum'da doðdu. 98 yýl Erzurum'da yaþadýktan sonra yine Erzurum'da, zatürre hastalýðýndan hayata vedâ etti. Ölümünden üç ay önce Türk Kadýnlar Birliði tarafýndan yýlýn annesi seçilmiþti.Tarihimizde 93 Harbi olarak anýlan 1877 - 1878 Osmanlý - Rus Savaþý sýrasýnda, Erzurum'daki Aziziye Tabyasý'nýn savunulmasýnda kahramanca çalýþtý. Adýný bu þekilde tarihe yazdýrdý. Mücâdeleye, küçük yaþtaki oðlunu ve kýzýný evde býrakarak katýlmýþtý. O sýralarda 20 yaþlarýnda genç bir gelindi. 

7 Kasým 1877 gününün gece yarýsýnda, bölge halkýndan olan Osmanlý vatandaþý Ermeni çeteleri Erzurum'un Aziziye Tabyasý'na girmeyi baþarmýþlardý. Tabyayý koruyan Türk askerlerini öldürdüler. Arkadan gelen Rus askerleri, hiçbir mukavemetle karþýlaþmaksýzýn tabyayý ele geçirdiler. Baskýndan yaralý olarak kurtulmayý baþaran bir er, þehir merkezine ulaþýp kara haberi Erzurum'lulara ulaþtýrdý. Sabah ezanýndan hemen sonra minârelerden þehir halkýna duyuru yapýldý. "Moskof askeri Aziziye Tabyasý'ný ele geçirdi." Bu haber, Erzurum halký tarafýndan, vatan savunmasý için emir telakki edildi. Silâhý olan silâhýný, olmayanlar; balta, týrpan, kazma, kürek, sopa ve taþlarý ellerine alarak Tabya'ya doðru koþmaya baþladý. Kadýn - erkek tüm Erzurum halký yollara dökülmüþtü. Koþanlar arasýnda, erkeði cephede çarpýþan bir tâze gelin de vardý. Aðabeyi bir gün önce cepheden yaralý olarak gelmiþ ve kollarýnda can vermiþti . Üç aylýk bebeðini emzirmiþ, "Seni bana Allah verdi. Ben de O'na emânet ediyorum." Diyerek vedâlaþtýktan sonra birkaç saat önce ölen aðabeyinin kasaturasýný alarak sokaða fýrlamýþtý.

Erzurumlular, ölüme gittiklerini bildikleri halde, Aziziye Tabyasý'na doðru koþuyordu. Tabyaya yerleþmiþ olan Rus askerleri, gelenlere yaylým ateþi açtý. Ön sýradakiler o anda þehit oldular. Arkadakiler, geri çekilmek yerine daha bir kararlý ve hýzlý olarak ileri atýldýlar. Demir kapýlar kýrýlýp içeri girildi. Boðaz boðaza bir savaþ baþladý. Mükemmel silâhlarla donanmýþ Moskof ordusu, baltalý - týrpanlý, taþlý - sopalý eðitimsiz halk karþýsýnda ancak yarým saat tutunabildi. 2300 Moskof öldürülüp, Tabya geri alýndý. Türkler, 1000 kadar þehit vermiþlerdi.

Hemen yaralýlarýn tedâvisine baþlandý. Nene Hâtun da yaralýlar arasýndaydý. Fakat o yarasýna aldýrmýyor, evindeki bebeðini unutmuþ, diðer yaralýlarýn kanýný durdurabilmek, yaralarýný sarmak için çýrpýnýyordu. Nene Hâtun böyle bir ortamda tanýndý ve saygý ile sevildi. 

O'nun, vatan için gece baþlayan mücâdelesi, tüm düþman Erzurum'dan kovuluncaya kadar devam etti. Erzurum'un her karýþ topraðýnda cephâne taþýyarak, yaralýlara hemþirelik yaparak, yemek piþirerek, su daðýtarak, hizmetten hizmete koþarak destanlaþtý. Gazi Ahmet Muhtar Paþa'nýn zaferinde Nene Hâtun'un ve O'nun vatan aþkýný paylaþan sivil insanlarýn da payý vardý.

Savaþtan sonra da Nene Hâtun, destan kahramanlarýna yaraþýr bir asâletle yaþadý. Kendisini ziyâret eden NATO'da görevli Amerika'lý subayýn bir sorusuna: "O zaman vazifemi yapmýþtým. Bu gün de ilerlemiþ yaþýma raðmen ayný hizmeti, daha mükemmeliyle yapacak güç ve heyecana sahibim." cevabýný vermiþti.

kaynak