Radyoaktifliðin fosil yaþlarýnýn bulunmasýndaki etkisi nedir?

Karbon 14 metodu denilen metod ile fosil yaþlarý hesaplanýr. Bu yöntemde radyoaktif maddelerin bozunma hýzýnýn sabit olmasýndan faydanalnýlýr.

-------------------------------------------
Onbinlerce yýl önce yaþamýþ olan canlýlarýn kalýntýlarý bulunduðunda, hangi yýllarda yaþamýþ olduðu karbon-14 yöntemi ile saptanýr. Bütün yaþayan organizmalarýn yapýlarýnda karbon bulunmasýndan dolayý böyle bir yöntem geliþtirilmiþtir. Çekirdekte meydana gelen radyoaktif bozunma oraný sabittir. Onbinlerce yýl öncesine ait karbon içeren maddeler de C-14 ün yarýlanma süresinden hareket edilerek bulunur. C-14 ün yarý ömrü 5730 yýldýr. C-14 kozmik ýþýmalar bombardýmaný sonucunda oluþur. Kozmik ýþýnlar uzaydan gelen radyasyonlardýr ve alfa parçacýklarý, protonlar ve daha aðýr iyonlar içerir. Bu radyasyonlar atmosferin üst tabakasýnda çarpýþarak nötronlar gibi deðiþik parçacýklar oluþturur. Nötron ile nitrojen-14 çekirdeðinin çarpýþmasý ile karbon-14 çekirdeði meydana gelir.


Karbon dioksit ve karbon-14 alt atmosferde karýþýr. Canlý organizmalarda atmosferdeki O2 yi kullandýklarý için yapýlarýnda C-12’nin yaný sýra belirli oranlarda C-14 ihtiva ederler. Ancak bu canlý organizmalar öldükleri andan itibaren yapýlarýndaki C-14 ile atmosferdeki C-12 arasýnda var olan denge bozulur. C-14 radyoaktif bozunmaya uðrar ve C-14 ün C-12 ye olan oraný giderek düþmeye baþlar. Bu yol ile karbon izotoplarý arasýndaki bu oransal deðiþim, bir çeþit saat görevi görür. Buradan hareketle canlýlarýn ne zaman öldükleri bilgisini elde edebiliriz. Bugün yaþayan bir organizmadaki C-14'ün C-12'ye oraný 1/10¹² dir. Eðer son 50.000 yýl içerisinde karbon izotoplarýnýn oranýnýn deðiþmediðini varsayarsak, herhangi bir ölü organizmanýn, fosillerin vb. yaþ tayinini yapmak mümkün. Bunun için C-14'ün radyoaktif bozunmasý sonucu oluþan beta ýþýmalarýný ölçmek yeterli.
kaynak:http://www.biltek.tubitak.gov.tr/merak_ettikleriniz/index.php?kategori_id=6&soru_id=3042